Kinh tế cửa khẩu là một trong 3 lợi thế phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, được Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX tiếp tục xác định là nhiệm vụ ưu tiên, giải pháp đột phá trong giai đoạn 2020 - 2025. Theo đó, năm 2021, tỉnh tập trung nguồn lực, đổi mới cơ chế quản lý nhằm khai thác, phát huy tối đa lợi thế kinh tế cửa khẩu để tương xứng với tiềm năng một tỉnh biên giới.
Mặt hàng gỗ bóc của tỉnh xuất khẩu qua Cửa khẩu Quốc tế Tà Lùng (Quảng Hòa).
|
Cao Bằng có lợi thế đường biên giới dài với trên 333 km, 2 cửa khẩu quốc tế, 2 cửa khẩu quốc gia, 2 cửa khẩu phụ và nhiều lối mở, cặp chợ biên giới tiếp giáp với Trung Quốc. Đến nay, Khu kinh tế Cửa khẩu tỉnh đã thu hút 74 dự án đầu tư, trong đó có 65 dự án đầu tư trong nước với tổng số vốn đăng ký trên 14.000 tỷ đồng và 9 dự án đầu tư nước ngoài với số vốn đăng ký 36,8 triệu USD.
Đi đầu trong việc thu hút các nhà đầu tư là Khu kinh tế Cửa khẩu Tà Lùng (Quảng Hòa). Hết năm 2020, Khu kinh tế Cửa khẩu Tà Lùng có 27 công ty, doanh nghiệp thực hiện đầu tư 35 dự án (7 dự án FDI, 28 dự án trong nước) với tổng nguồn vốn 5.615 tỷ đồng và 20 triệu USD. Mặc dù bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19, song tổng kim ngạch xuất nhập khẩu qua địa bàn vẫn đạt trên 100 triệu USD (kim ngạch xuất khẩu đạt trên 80 triệu USD, kim ngạch nhập khẩu đạt trên 20 triệu USD). Thu thuế xuất nhập khẩu đạt gần 30 tỷ đồng, thu phí cửa khẩu trên 6 tỷ đồng. Tại Lối mở Nà Lạn (xã Đức Long, Thạch An), tổng kim ngạch hàng hóa tạm nhập tái xuất đạt trên 2,2 triệu USD, thu phí cửa khẩu đạt hơn 100 triệu đồng.
Cùng với việc thu hút đầu tư, tỉnh tập trung nguồn lực đầu tư kết cấu hạ tầng, đến nay có 21 dự án hoàn thành và đưa vào sử dụng, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển thương mại, dịch vụ, xuất nhập khẩu hàng hóa qua biên giới. Tốc độ tăng trưởng bình quân kim ngạch xuất nhập khẩu hằng năm đạt trên 25%; thu ngân sách đối với các hoạt động tại cửa khẩu tăng nhanh với tốc độ bình quân đạt 9,3%/năm; tổng các khoản thu ngân sách tại cửa khẩu, lối mở giai đoạn 2010 - 2020 đạt trên 3,8 nghìn tỷ đồng, chiếm 20 - 30% tổng thu ngân sách của tỉnh.
Năm 2020, kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa đăng ký thủ tục hải quan tại địa bàn tỉnh đạt 444 triệu USD; thu thuế xuất nhập khẩu đạt 204 tỷ đồng; thu phí sử dụng kết cấu hạ tầng cửa khẩu đạt trên 16 tỷ đồng.
Phó trưởng Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Lý Quốc Khánh cho biết: Thời gian qua, Ban chủ động triển khai cơ chế phối hợp với các lực lượng đẩy mạnh công tác cải cách thủ tục hành chính trong quản lý hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa; thu phí, lệ phí, kiểm soát người xuất nhập cảnh qua biên giới; tăng cường công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại; bảo đảm an ninh biên giới. Quản lý và khai thác tốt dịch vụ hạ tầng cửa khẩu; làm tốt công tác giải phóng mặt bằng, tạo mặt bằng sạch để thu hút các nhà đầu tư. Năm 2020, tỉnh thu hút Tập đoàn TH đầu tư thực hiện Dự án trang trại chăn nuôi bò sữa và chế biến sữa công nghệ cao với tổng số vốn trên 2.544 tỷ đồng.
Công ty TNHH Thương mại vận tải Phú Anh đầu tư hệ thống kho bãi xuất nhập khẩu hàng hóa tại Khu kinh tế Cửa khẩu Tà Lùng (Quảng Hòa).
Để khai thác tiềm năng, thế mạnh khu kinh tế cửa khẩu, năm 2021 và những năm tiếp theo, Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh tiếp tục làm tốt công tác tham mưu cho tỉnh trong việc hoàn thiện cơ chế, chính sách quản lý, phát triển khu kinh tế cửa khẩu; đẩy mạnh đầu tư kết cấu hạ tầng; thu hút các dự án đầu tư; quan tâm công tác quy hoạch và quản lý quy hoạch; quản lý đất đai và môi trường, tạo cơ chế thông thoáng để các nhà đầu tư tiềm năng đến đầu tư tại các khu kinh tế của tỉnh… Phấn đấu tăng trưởng bình quân kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 20 - 25%/năm; thu ngân sách tăng trưởng bình quân từ 10 - 15%/năm, đến năm 2025 đóng góp từ 30 - 40% tổng dự toán thu ngân sách toàn tỉnh.
Tiếp tục thu hút các dự án lớn, sử dụng nhiều lao động; ưu tiên đặc biệt đối với Dự án hoạt động thương mại tại Cửa khẩu Trà Lĩnh (Trùng Khánh); tập trung hoàn thiện các dự án trọng điểm tạo lợi thế thu hút đầu tư, khai thác tiềm năng, thế mạnh khu kinh tế tỉnh; hoàn thành đột phá phát triển kinh tế cửa khẩu giai đoạn 2020 - 2025; kết nối các tuyến giao thông với các cửa khẩu, lối mở tạo thành con đường vành đai phát triển kinh tế cửa khẩu và kết nối các cửa khẩu, lối mở với trung tâm các huyện biên giới. Nâng cấp, mở mới các cửa khẩu, lối mở có tiềm năng phát triển, trong đó ưu tiên 3 cửa khẩu chính: Tà Lùng (Quảng Hòa), Trà Lĩnh (Trùng Khánh), Lý Vạn (Hạ Lang). Tăng cường hơn nữa công tác đối ngoại để nắm cơ hội hợp tác phát triển, nhất là đối ngoại về kinh tế.
Phấn đấu đến năm 2025 hoàn thành việc nâng cấp các cửa khẩu, lối mở, từ đó thực hiện quy hoạch và điều chỉnh chủng loại hàng hóa xuất nhập khẩu qua các cửa khẩu phù hợp với quy định và hiệu quả khai thác kinh tế biên mậu. Tập trung nguồn lực đầu tư hạ tầng giao thông, khu vực trung chuyển hàng hóa, bến bãi, các công trình phụ trợ thiết yếu, tạo mặt bằng sạch thu hút các nhà đầu tư khai thác kinh tế cửa khẩu. Tiếp tục rà soát các dự án đầu tư, kiên quyết thu hồi các dự án không hiệu quả, không triển khai đúng tiến độ.