Tuyên bố chung Hội nghị Bộ trưởng Tài chính và Thống đốc Ngân hàng Trung ương ASEAN
Ngày 2/10, tại Hà Nội, Hội nghị Bộ trưởng Tài chính và Thống đốc
Ngân hàng Trung ương khu vực ASEAN lần thứ 6 đã được tổ chức theo hình thức trực
tuyến.
Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng và Bộ trưởng Bộ Tài chính Việt Nam Đinh Tiến
Dũng chủ trì Hội nghị.
Cổng Thông tin điện tử Chính phủ trân trọng giới thiệu Tuyên bố
chung Hội nghị.
1. Chúng tôi, Bộ trưởng Tài chính và Thống đốc Ngân hàng Trung ương
các nước thành viên ASEAN đã nhóm họp Hội nghị Bộ trưởng Tài chính và Thống đốc
Ngân hàng Trung ương ASEAN (AFMGM) lần thứ 6 dưới sự đồng chủ trì của Ngài Đinh
Tiến Dũng, Bộ trưởng Bộ Tài chính Việt Nam, và ông Lê Minh Hưng, Thống đốc Ngân
hàng Nhà nước Việt Nam. Do ảnh hưởng của đại dịch Covid 19, Hội nghị dự kiến
ban đầu được tổ chức vào tháng 3 năm 2020 đã được hoãn lại đồng thời chuyển
sang tổ chức dưới hình thức trực tuyến.
2. Chúng tôi hoan nghênh chủ đề ưu tiên của Việt Nam cho Năm
chủ tịch ASEAN 2020 về một “ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng”. Chúng tôi
cũng hoan nghênh các sáng kiến của nước Chủ tịch trong việc tiếp tục thực hiện
các mục tiêu thúc đẩy hội nhập và kết nối nội khối trong khu vực ASEAN, làm sâu
sắc hơn sự gắn kết của khu vực với cộng đồng quốc tế vì hòa bình và phát triển
bền vững, đồng thời nâng cao khả năng thích ứng và năng lực thể chế của ASEAN.
Trên tinh thần đó, chúng tôi kiên định với cam kết thúc đẩy tăng trưởng kinh tế
và tăng cường ổn định và hội nhập tài chính trong khu vực ASEAN, bất chấp những
bất ổn do đại dịch COVID-19.
Cập nhật về tình hình kinh tế và các thách thức chính sách
3. Chúng tôi đã trao đổi quan điểm với Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF), và
Cơ quan giám sát kinh tế vĩ mô ASEAN+3 (AMRO) và Ngân hàng phát triển châu Á
(ADB) về triển vọng của nền kinh tế khu vực và toàn cầu, các rủi ro, cơ hội và
thách thức chính sách do tác động của đại dịch COVID-19, trong nỗ lực nhằm thúc
đẩy tăng trưởng bền vững và toàn diện của khu vực.
4. Chúng tôi hài lòng trước mức tăng trưởng kinh tế 4,6% trong năm
ngoái mặc dù những bất ổn tăng cao trên thế giới. Tăng trưởng kinh tế tích cực
được củng cố bởi nhu cầu và đầu tư trong nước. Các hoạt động hội nhập tài chính
khu vực vẫn diễn ra mạnh mẽ đóng vai trò là bộ đệm giúp chống lại tác động của
căng thẳng thương mại và địa chính trị kéo dài, trong bối cảnh các nước tiếp tục
tăng cường hợp tác khu vực nhằm nhận thức và quản lý rủi ro về biến đổi khí hậu
và an ninh mạng. Tuy nhiên, chúng tôi nhận định rằng một cuộc suy thoái dự kiến
sẽ diễn ra trong năm nay do tác động tiêu cực của đại dịch COVID-19 trong khu vực
và phần còn lại của thế giới.
5. Chúng tôi thừa nhận rằng đại dịch COVID-19 đã tác động tiêu
cực tới nền kinh tế của chúng tôi và sự ổn định tài chính khu vực ASEAN. Các hoạt
động kinh tế bị kiểm soát, thu hẹp đáng kể và sẽ là yếu tố dẫn tới tăng trưởng
âm của ASEAN trong năm 2020. Những gián đoạn do đại dịch gây ra đã cho thấy tầm
quan trọng của việc đảm bảo khả năng chống chịu của nền kinh tế khu vực của
chúng ta trước các cú sốc.
6. Chúng tôi đã nỗ lực đáng kể để giảm thiểu tác động của đại dịch
và hỗ trợ phục hồi kinh tế bằng cách thực hiện các phương pháp đặc biệt thông
qua hỗ trợ tài chính, tiền tệ và tín dụng có mục tiêu cho nền kinh tế và hệ thống
tài chính của chúng tôi, cũng như tái khẳng định các cam kết của chúng tôi để đảm
bảo dòng chảy liên tục của hàng hóa và dịch vụ. Chúng tôi tin tưởng rằng đoàn kết
và hợp tác là chìa khóa giúp ASEAN chiến thắng đại dịch và khôi phục tăng trưởng
khu vực.
7. Nhận thức được vai trò quan trọng của việc giám sát trong ASEAN,
chúng tôi sẽ tiếp tục hợp tác chặt chẽ với AMRO để giám sát toàn diện tình hình
kinh tế và tài chính trong khu vực, tăng cường năng lực giám sát, cung cấp hỗ
trợ kỹ thuật và ủng hộ việc nâng cấp hoạt động của Đa phương hóa Sáng kiến Chiềng
Mai (CMIM) với vai trò là một mạng lưới an toàn tài chính khu vực hiệu quả và
là thành phần chính của Mạng lưới An toàn Tài chính Toàn cầu.
Hội nhập và tự do hóa tài chính
8. Chúng tôi hoan nghênh công tác chuẩn bị cho việc chuyển đổi Danh
mục các biện pháp không tương thích (NCMs) trong biểu cam kết thương mại dịch vụ
thuộc Hiệp định thương mại dịch vụ ASEAN (ATISA) thông qua chuỗi hội thảo xây dựng
năng lực của Ủy ban Công tác về Tự do hóa Dịch vụ Tài chính (WC-FSL).
9. Chúng tôi ghi nhận kết quả đàm phán của Ủy ban Công tác về Tự do
hóa Dịch vụ Tài chính về Gói cam kết dịch vụ tài chính thứ 9 thuộc Hiệp định
khung về dịch vụ ASEAN (AFAS) và khuyến khích các nước thành viên đạt được các
cam kết quan trọng và có ý nghĩa hơn về dịch vụ tài chính, vì đây sẽ là gói cam
kết cuối cùng trước khi chuyển sang ATISA.
10. Chúng tôi vui mừng trước những bước tiến về tăng cường thương mại
và đầu tư nội khối ASEAN với việc thành lập hai Ngân hàng Malaysia đã đạt chuẩn
Ngân hàng ASEAN (QAB) tại Indonesia, và sẽ được hưởng lợi từ việc mở rộng tiếp
cận thị trường và thúc đẩy đầu tư và thương mại nội khối ASEAN. Chúng tôi cũng
hoan nghênh việc xây dựng lộ trình tăng cường tính minh bạch trong quản lý,
tiêu chuẩn và sự gắn kết giữa các nước thành viên ASEAN nhằm hỗ trợ hội nhập
tài chính.
11. Chúng tôi hoan nghênh những tiến bộ trong việc tự do hóa dịch vụ
tài chính, đặc biệt là về các cam kết với các Đối tác Đối thoại của chúng tôi.
Trong đó bao gồm việc hoàn tất Phụ lục Dịch vụ Tài chính của Hiệp định Đối tác
Toàn diện Kinh tế Khu vực vào tháng 7 năm 2019 và phê duyệt Điều khoản Tham chiếu
và Kế hoạch làm việc của Tiểu ban nhằm đánh giá Phụ lục Hiệp định Thương mại tự
do ASEAN-Úc – Niu-Di-lân (AANZFTA) về Dịch vụ Tài chính và thảo luận về việc
nâng cấp đàm phán Kế hoạch công tác của Ủy ban hỗn hợp thực hiện Hiệp định
AANZFTA.
Tạo thuận lợi cho thương mại và đầu tư
12. Chúng tôi hoan nghênh nỗ lực của Ủy ban Công tác về Tự do hóa
Tài khoản vốn (WC-CAL) trong việc tăng cường chia sẻ về tự do hóa tài khoản vốn,
kế hoạch của các quốc gia thành viên ASEAN và các biện pháp phòng vệ đã được
triển khai nhằm đảm bảo ổn định tài chính và/hoặc kinh tế vĩ mô trong quá trình
tự do hóa.
13. Chúng tôi hài lòng với kết quả phê duyệt Hướng dẫn về Khung khổ
hợp tác thanh toán nội tệ ASEAN để hoàn tất các thỏa thuận thanh toán nội tệ
song phương giữa các nước thành viên ASEAN quan tâm, và việc tiếp tục triển
khai chia sẻ thông tin về sử dụng đồng nội tệ trong thanh toán thương mại, đầu
tư trực tiếp và các hoạt động tương tự khác như thu nhập và chuyển nhượng. Điều
này cũng sẽ tạo thuận lợi cho các hoạt động liên quan đến khung khổ thanh toán
đồng nội tệ song phương và tăng cường thương mại và đầu tư nội khối ASEAN trong
tương lai.
14. Chúng tôi khuyến khích Diễn đàn Thuế ASEAN (AFT) tiếp tục việc
hoàn thiện mạng lưới các hiệp định thuế song phương giữa các quốc gia thành
viên ASEAN theo Kế hoạch hành động 2016 – 2025 về hợp tác thuế ASEAN và đáp ứng
các tiêu chuẩn quốc tế tối thiểu về thuế. Chúng tôi cũng ghi nhận sự tiến bộ
tích cực của việc trao đổi thông tin và thực hiện trao đổi thông tin tự động, với
việc Việt Nam trở thành thành viên Diễn đàn toàn cầu về minh bạch và trao đổi
thông tin về mục tiêu thuế. Chúng tôi mong rằng Diễn đàn Thuế ASEAN sẽ tiếp tục
thảo luận và xây dựng Kế hoạch hành động về các khuyến nghị của Nghiên cứu về
các cấu trúc thuế khấu trừ tại nguồn của ASEAN. Chúng tôi hoan nghênh việc
thông qua sáng kiến mới của Diễn đàn
Thuế ASEAN về Giấy chứng nhận cư trú ASEAN (CoR) được tiêu chuẩn hóa để giúp các
quốc gia thành viên ASEAN tận dụng lợi ích của hiệp ước thuế.
15. Chúng tôi hoan nghênh những tiến bộ trong hợp tác hải quan, đặc
biệt là việc toàn bộ 10 nước thành viên trao đổi mẫu đăng ký điện tử form D,
theo Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN (ATIGA) thông qua Cơ chế một cửa ASEAN
(ASW) kể từ tháng 12 năm 2019, thông qua Kế hoạch Chiến lược Phát triển Hải
quan (SPCD) 01-15 cho giai đoạn 2021-2025, và hoàn thành công việc cập nhật của
Hướng dẫn xác định trị giá hải quan ASEAN (phiên bản 2019) để làm hướng dẫn
chính thức về định giá hải quan cho các quốc gia thành viên ASEAN. Chúng tôi
cũng ghi nhận những nỗ lực tăng cường nhằm thực hiện hoạt động của Hệ thống Quá
cảnh Hải quan ASEAN (ACTS) 2020.
16. Chúng tôi ghi nhận những nỗ lực trong Diễn đàn hội nhập ASEAN
(AIFo) trong việc hoàn thiện Lộ trình cho Khung khổ hội nhập bảo hiểm ASEAN
(AIIF) đặc biệt là tự do hóa đáng kể tái bảo hiểm và chuyển nhượng tái bảo hiểm,
bao gồm việc tự do hóa hơn nữa tái bảo hiểm và chuyển nhượng tái bảo hiểm đối với
rủi ro thảm họa dựa trên sự sẵn sàng của các nước thành viên.
Kết nối Tài chính, Thanh toán và Dịch vụ
17. Chúng tôi hoan nghênh các nỗ lực của Ủy ban Công tác về Hệ thống
Thanh toán (WC-PSS) để hoàn thiện hướng dẫn chính sách (IPG) của Khung khổ
Chính sách Thanh toán ASEAN đối với Thanh toán Bán lẻ Thời gian thực Qua biên
giới và dự thảo hướng dẫn cập nhật Phụ lục về Các trường hợp sử dụng của IPG.
18. Chúng tôi cũng hài lòng ghi nhận sự phát triển về khả năng tương
tác qua biên giới bằng Mã Phản hồi nhanh (QR) được tiêu chuẩn hóa cho các khoản
thanh toán và chuyển tiền theo thời gian thực, đặc biệt là việc triển khai toàn
bộ cho Singapore -Thái Lan và triển khai một phần giữa Lào-Thái Lan và
Campuchia-Thái Lan. Chúng tôi mong chờ kết nối hệ thống thanh toán bán lẻ theo
thời gian thực Singapore-Thái Lan sẽ được triển khai vào nửa đầu năm 2021.
19. Chúng tôi chia sẻ quan điểm về tầm quan trọng của việc số hóa dịch
vụ tài chính và tìm hiểu về lợi ích của tiền điện tử ngân hàng trung ương để
thúc đẩy tăng trưởng sau đại dịch. Chúng tôi đề nghị tiếp tục làm việc ở cấp kỹ
thuật về vấn đề này.
Tài chính cơ sở hạ tầng
20. Chúng tôi trân trọng nỗ lực của ADB trong việc vận hành Công cụ
tài chính xanh ASEAN (ACGF) như một nền tảng đối với Cơ sở hạ tầng Xanh ASEAN
trong Quỹ Cơ sở hạ tầng ASEAN (AIF) bằng cách khởi tạo, chuẩn bị và sàng lọc
các dự án xanh tiềm năng. ACGF cũng được hỗ trợ bởi các đối tác đồng tài trợ lớn
với cam kết tài trợ gần 1,5 tỷ USD.
21. Chúng tôi ghi nhận sự tiến bộ trong hợp tác về tài chính cho cơ
sở hạ tầng giữa Diễn đàn Thị trường vốn ASEAN (ACMF) và Ủy ban Công tác về Phát
triển Thị trường Vốn (WC-CMD). Sự hợp tác này tập trung vào xây dựng một bộ
nguyên tắc hướng dẫn để tiêu chuẩn hóa các điều khoản hợp đồng thiết thực và hiệu
quả cho các tài liệu dự án và tài liệu tài trợ dự án để tăng cường tài trợ tư
nhân trong khu vực. Chúng tôi ghi nhận những tiến bộ mà ACMF đã đạt được trong
việc lượng hóa và hiểu biết tốt hơn về đầu tư cơ sở hạ tầng thông qua các phân
loại và định chuẩn. Chúng tôi cũng khuyến khích họ tiếp tục với Hành lang Chào
bán Riêng lẻ Trái phiếu để tạo thuận lợi cho tài chính cho cơ sở hạ tầng.
Tài chính bền vững
22. Chúng tôi hoan nghênh việc ACMF và WC-CMD tiếp tục thúc đẩy tài
chính bền vững thông qua thị trường vốn trong khu vực, cụ thể là các nỗ lực của
họ trong việc gắn kết hơn nữa với khu vực tư nhân bằng cách tiến hành một số cuộc
thảo luận bàn tròn với các bên liên quan trong khu vực tư nhân. Chúng tôi hoan
nghênh tiến độ của ACMF với việc hoàn thiện các khuyến nghị có thể hành động
trong Lộ trình ACMF cho Thị trường vốn bền vững ASEAN, tập trung vào khu vực tư
nhân để thúc đẩy tài chính bền vững cho Thị trường vốn ASEAN.
23. Chúng tôi hài lòng với tiến độ của những nỗ lực của WC-CMD nhằm
thúc đẩy tài chính bền vững trong ASEAN và thông qua Báo cáo của WC-CMD về Tài
chính Bền vững trong ASEAN, trong đó xác định những lĩnh vực mà WC-CMD có thể hợp
tác để thực hiện kế hoạch tài chính bền vững. Các khuyến nghị nêu trong Báo cáo
có tính ứng dụng rộng rãi, trong đó một số khuyến nghị dành riêng cho các nước
thành viên ASEAN dựa trên sự phù hợp của các khuyến nghị đối với các quốc gia
thành viên ASEAN và các mốc thời gian tương ứng của họ, trong khi các khuyến
nghị khác áp dụng cho toàn bộ khu vực ASEAN.
24. Chúng tôi hoan nghênh các cuộc thảo luận tại Hội nghị các nhà quản
lý bảo hiểm ASEAN (AIRM) và tổng hợp các sáng kiến tài chính bền vững đang được
xây dựng và thực hiện trong lĩnh vực bảo hiểm của các nước thành viên ASEAN.
25. Chúng tôi hoan nghênh Báo cáo về vai trò của các ngân hàng trung
ương ASEAN trong việc quản lý rủi ro liên quan đến khí hậu và môi trường và
Chương trình nghị sự về ngân hàng bền vững ASEAN (Phụ lục) xuất phát từ các
khuyến nghị không ràng buộc của báo cáo. Các tài liệu này có ý nghĩa quan trọng
đối với các ngân hàng trung ương ASEAN trong việc xây dựng phương thức bảo vệ sự
ổn định tài chính, đồng thời hỗ trợ quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế
các-bon thấp. Chúng tôi hoan nghênh Sáng kiến của Ủy ban công tác cấp cao (SLC)
về phát triển Nguyên tắc Ngân hàng Bền vững ASEAN để hướng dẫn các ngân hàng
trung ương và cơ quan tiền tệ ASEAN thúc đẩy ngân hàng bền vững trong ASEAN phù
hợp với yêu cầu nhiệm vụ của mỗi nước thành viên. Ủy ban công tác cấp cao (SLC)
sẽ tiếp tục làm việc thêm về nội dung này.
26. Chúng tôi cam kết thúc đẩy hơn nữa một chương trình nghị sự tài
chính bền vững kết nối giữa các lĩnh vực ngân hàng, thị trường vốn và bảo hiểm
trong các khuôn khổ AFMM và AFMGM, và sẽ phối hợp chặt chẽ hơn giữa các ủy ban
công tác ASEAN có liên quan.
Tài chính toàn diện
27. Chúng tôi hoan nghênh tiến độ của Ủy ban Công tác về Tài chính
toàn diện (WC-FINC) trong việc hướng tới các mục tiêu để thực hiện tài chính
toàn diện khu vực với việc áp dụng các quy định và cơ sở hạ tầng để hỗ trợ cho
những mục tiêu này. Chúng tôi hài lòng với việc thực hiện tự đánh giá các dịch
vụ tài chính kỹ thuật số (DFS) dựa trên Tài liệu hướng dẫn (GN) về DFS. Chúng
tôi cũng hài lòng về việc xuất bản một tài liệu hướng dẫn về xây dựng một Khung
khổ giám sát và đánh giá (M&E) cho tài chính toàn diện. Chúng tôi mong đợi
WC-FINC triển khai một khảo sát về việc sử dụng tài liệu hướng dẫn này trong
phát triển Khung khổ M&E cho tài chính toàn diện và Lưu ý chính sách về hiểu
biết tài chính kỹ thuật số (DFL), cũng như tổ chức các hoạt động kỷ niệm Ngày
tiết kiệm ASEAN khai mạc vào ngày 31 tháng 10 năm 2020.
28. Chúng tôi tái khẳng định cam kết đối với việc thúc đẩy sự phát
triển của các sản phẩm bảo hiểm và hiểu biết đối với các sản phẩm bảo hiểm để
nâng cao mức độ thâm nhập bảo hiểm trong ASEAN. Chúng tôi hoan nghênh những cuộc
thảo luận tại Hội nghị các nhà quản lý Bảo hiểm ASEAN (AIRM) về việc nghiên cứu
xây dựng thí điểm sản phẩm bảo hiểm vi mô vì đây có thể là một bước quan trọng
để cải thiện và tăng cường khả năng tiếp cận và hiểu biết về bảo hiểm, cũng như
nâng cao nhận thức cho các nhóm dễ bị tổn thương trong khu vực.
Tài trợ Rủi ro Thiên tai
29. Chúng tôi hài lòng với tiến trình của Tài chính và Bảo hiểm Rủi
ro Thiên tai ASEAN (ADRFI) giai đoạn 2 với việc thực hiện thành công các hoạt động
xây dựng năng lực trong việc đánh giá rủi ro và tư vấn rủi ro được thực hiện
song song với các văn phòng dự án của Ban thư ký ASEAN và Viện nghiên cứu rủi
ro thiên tai (ICRM) thuộc Đại học công nghệ Nan-yang. Chúng tôi hoan nghênh việc
phát triển Kế hoạch hành động ADRFI giai đoạn 2019-2023 và Lộ trình Xây dựng
Năng lực với sự hợp tác sâu rộng hơn với nhiều Tổ chức Quốc tế, bao gồm Công cụ
Bảo hiểm rủi ro Thiên tai Đông Nam Á (SEADRIF) trong việc thu hẹp khoảng cách
phòng vệ thiên tai trong khu vực và nâng cao hơn nữa năng lực và sự bền bỉ của
ASEAN đối với rủi ro thiên tai và khí hậu.
An ninh mạng bền vững
30. Chúng tôi mong đợi việc triển khai toàn bộ Nền tảng An ninh mạng
bền vững và Chia sẻ Thông tin (CRISP), và hoan nghênh các Thống đốc Ngân hàng
trung ương đã phê duyệt Điều khoản tham chiếu Mạng lưới Số và Công nghệ (DTN).
Chúng tôi hoan nghênh việc hầu hết các nước ASEAN đã ký kết biên bản ghi nhớ về
chia sẻ thông tin nhằm đấu tranh chống hiểm họa an ninh mạng và xây dựng chương
trình hành động hợp tác giữa các Ngân hàng Trung ương ASEAN về giảm thiểu rủi
ro. Chúng tôi lưu ý rằng tư cách thành viên của DTN dựa trên sự sẵn sàng của
các nước thành viên ASEAN.
Các vấn đề khác
31. Chúng tôi hoan nghênh nỗ lực của Vụ Giám sát hội nhập ASEAN
(AIMD) trong đánh giá quá trình thực hiện Mục tiêu AEC 2025 thông qua Khung khổ
Giám sát và Đánh giá AEC 2025. Theo đó, chúng tôi ủng hộ việc đánh giá giữa kỳ
đối với AEC 2025 (MTR) mà Ban thư ký ASEAN sẽ thực hiện để đánh giá kết quả, tiến
độ thực hiện, và đưa ra nhận định khách quan đối với những thách thức khi triển
khai thực hiện và khuyến nghị cải thiện trong thời gian tới.
32. Chúng tôi cũng đánh giá cao hỗ trợ của Ban thư ký ASEAN cho Hội
nghị Bộ trưởng và Thống đốc Ngân hàng Trung ương lần thứ 6 và các Hội nghị liên
quan.
Kết luận
33. Chúng tôi trân trọng cảm ơn Việt Nam đã tổ chức Hội nghị AFMGM lần
thứ 6 và các Hội nghị liên quan theo hình thức trực tuyến trong giai đoạn đặc
biệt này. Chúng tôi hoan nghênh Brunei trong vai trò Chủ tịch và Chủ nhà của Hội
nghị AFMGM lần thứ 7 vào năm 2021.