Mặc
dù phải đối mặt với nhiều thách thức bởi dịch COVID-19, cả ASEAN và Trung Quốc
đã nỗ lực phối hợp chặt chẽ duy trì và thúc đẩy động lực hợp tác hai bên và đạt
nhiều kết quả tích cực trong thời gian qua.
Tham vấn Quan chức Cao cấp (SOM) ASEAN-Trung Quốc (ACSOC) thường niên lần thứ 27. Ảnh BNG
Ngày
18/5, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng, Trưởng SOM ASEAN Việt Nam đã dẫn
đầu đoàn Việt Nam tham dự tham vấn Quan chức Cao cấp (SOM) ASEAN-Trung Quốc
(ACSOC) thường niên lần thứ 27 được tổ chức theo hình thức trực tuyến.
Các
Quan chức Cao cấp của các nước ASEAN và Trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Ngô
Giang Hạo cùng dự hoạt động này. Ngoài những nội dung theo thông lệ như kiểm điểm
tình hình hợp tác ASEAN-Trung Quốc, chuẩn bị cho các Hội nghị Bộ trưởng (tháng
8/2021) và Cấp cao ASEAN-Trung Quốc lần thứ 24 (tháng 11/2021), các nước còn
trao đổi về chuẩn bị cho Hội nghị Bộ trưởng đặc biệt ASEAN - Trung Quốc dự kiến
diễn ra vào đầu tháng 6/2021.
Đại
diện Trung Quốc tái khẳng định coi trọng ASEAN, mong muốn nâng quan hệ đối tác
ASEAN-Trung Quốc lên tầm cao mới, đồng thời nhấn mạnh ủng hộ vai trò trung tâm
của ASEAN ở Đông Á. Đáp lại, ASEAN đề cao những đóng góp của Trung Quốc cho hợp
tác hai bên trên nhiều lĩnh vực, cả về bề rộng lẫn chiều sâu. Hai bên nhất trí
sẽ phối hợp chặt chẽ trong kiểm soát và phòng chống COVID-19. Trung Quốc cam kết
sẽ đóng góp, cung ứng đồng đều vaccine cho các nước, trong đó có ASEAN và sẽ
tham gia cùng ASEAN triển khai Kế hoạch Phục hồi Tổng thể.
Bên
cạnh đó, ASEAN và Trung Quốc chia sẻ nhận định, mặc dù bị ảnh hưởng bởi
COVID-19, hợp tác ASEAN-Trung Quốc vẫn được duy trì và tăng trưởng tốt, kim ngạch
thương mại ASEAN-Trung Quốc tăng 32,9% và thương mại với ASEAN chiếm 15% toàn bộ
kim ngạch thương mại của Trung Quốc, khiến cả Trung Quốc và ASEAN trở thành những
đối tác thương mại hàng đầu của nhau trong năm qua.
Các
nước nhất trí sẽ phối hợp chặt chẽ tổ chức thành công các hoạt động kỷ niệm
nhân dịp 30 năm thiết lập quan hệ đối thoại ASEAN-Trung Quốc, qua đó tạo xung lực
thúc đẩy hơn nữa hợp tác hai bên trên tất cả các lĩnh vực.
Hai
bên nhất trí trong thời gian tới, cần tiếp tục tăng cường hợp tác ứng phó dịch
bệnh, đồng thời đẩy mạnh các nỗ lực phục hồi và thúc đẩy hợp tác, trong đó có
phối hợp thực hiện hiệu quả Kế hoạch hành động giai đoạn mới 2021-2025, triển
khai các hoạt động và dự án hợp tác trong khuôn khổ Năm Hợp tác phát triển bền
vững ASEAN-Trung Quốc 2021, đẩy mạnh trao đổi thương mại, đầu tư thông qua triển
khai hiệu quả Hiệp định thương mại tự do ASEAN-Trung Quốc (ACFTA), thúc đẩy tự
do hóa thương mại, ứng dụng công nghệ số, phát triển kinh tế số… Các nước
ASEAN hoan nghênh Trung Quốc sớm phê chuẩn Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện
khu vực (RCEP) vào tháng 3/2021, thể hiện cam kết mạnh mẽ đối với thương mại đa
phương tự do và rộng mở.
Trao
đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm, các nước nhấn mạnh cần phối
hợp bảo đảm một môi trường hoà bình, an ninh, ổn định và thượng tôn pháp luật,
tạo điều kiện thuận lợi cho tập trung phòng chống dịch bệnh ở khu vực, trong đó
có Biển Đông, đồng thời tiếp tục thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố DOC và sớm
nối lại các cuộc đàm phán bị hoãn do ảnh hưởng do COVID-19 để sớm đạt được một
Bộ Quy tắc Ứng xử COC hiệu lực, hiệu quả. Về tình hình Myanmar, Trung Quốc hoan
nghênh kết quả Hội nghị các Nhà Lãnh đạo ASEAN ngày 24/4/2021, ủng hộ vai trò của
ASEAN trong thúc đẩy đối thoại, hòa giải, hỗ trợ Myanmar tìm giải pháp ổn định
tình hình.
Phát
biểu thay mặt các nước ASEAN về triển khai kết quả Hội nghị Cấp cao ASEAN-Trung
Quốc lần thứ 23 (11/2020), Thứ trưởng Nguyễn Quốc Dũng khẳng định mặc dù phải đối
mặt với nhiều thách thức bởi dịch COVID-19, cả ASEAN và Trung Quốc đã nỗ lực phối
hợp chặt chẽ duy trì và thúc đẩy động lực hợp tác hai bên và đạt nhiều kết quả
tích cực trong thời gian qua. Triển khai chỉ đạo của Lãnh đạo Cấp cao, Thứ trưởng
đề nghị các bên ưu tiên phối hợp ứng phó dịch bệnh, thúc đẩy phục hồi bền vững,
bên cạnh đó cũng cần hợp tác ứng phó hiệu quả với các thách thức nổi lên phù hợp
với tinh thần Năm hợp tác phát triển bền vững ASEAN-Trung Quốc 2021. Ngoài ra
Thứ trưởng cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đẩy mạnh thương mại, đầu tư,
hợp tác phát triển tiểu vùng, thu hẹp khoảng cách phát triển, trong đó có thông
qua khuôn khổ hợp tác Mekong-Lan Thương.
Thứ
trưởng Nguyễn Quốc Dũng bày tỏ trông đợi hai bên đóng góp tích
cực cho bảo đảm môi trường hòa bình, an ninh, ổn định, thượng
tôn pháp luật, kiềm chế và giải quyết hoà bình các tranh chấp
và khác biệt; tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Trung Quốc
triển khai đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về Ứng xử của các
Bên ở Biển Đông (DOC) và phấn đấu xây dựng Bộ Quy tắc Ứng
xử ở Biển Đông (COC) hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật
pháp quốc tế, trong đó có Công ước Luật Biển của Liên Hợp
Quốc năm 1982.
Các
nước cũng nhất trí sẽ tổ chức Hội nghị Bộ trưởng Đặc biệt ASEAN-Trung Quốc vào
đầu tháng 6/2021.