Thủ
tướng Phạm Minh Chính đề nghị, từ những kết quả đạt được trong nhiệm kỳ Ủy viên
không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, các Bộ ngành tiếp tục đẩy mạnh
triển khai chủ trương về đối ngoại đa phương được đề ra tại Đại hội Đảng XIII
và Chỉ thị 25 của Ban Bí thư, với những định hướng cụ thể.
Thủ tướng và các đại biểu thăm Triển lãm
Ngày
22/01/2022 tại Hà Nội, Bộ Ngoại giao đã tổ chức Hội nghị tổng kết nhiệm kỳ Ủy
viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (UVKTT HĐBA LHQ) nhiệm kỳ
2020 – 2021.
Thủ
tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tới dự và phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị. Cùng
dự có đồng chí Phạm Bình Minh, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng thường trực
Chính phủ, đồng chí Phạm Gia Khiêm, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Phó Thủ
tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao; Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn cùng gần
100 đại biểu đến từ các Bộ, Ban ngành và các cơ quan báo chí trong nước. Đông đảo
các cơ quan đại diện ngoại giao của Việt Nam ở nước ngoài tham dự bằng hình thức
trực tuyến.
Hội nghị tổng kết nhiệm kỳ Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020 – 2021
Thay
mặt các Bộ, ban ngành hữu quan, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã trình bày
báo cáo tổng kết và khẳng định trong 02 năm qua HĐBA tiếp tục là cơ quan quan
trọng hàng đầu, không thể thay thế của LHQ trong gìn giữ hòa bình, an ninh quốc
tế; được các nước thành viên, kể cả các nước lớn, coi trọng và đầu tư nhiều nguồn
lực tham gia, coi đây là ưu tiên trong chính sách đối ngoại của mình.
Với
thông điệp xuyên suốt là “Đối tác vì một nền hòa bình bền vững”, Việt Nam đã
tham gia HĐBA với một tinh thần chủ động, tích cực, trách nhiệm, cân bằng, minh
bạch, đề xuất nhiều sáng kiến, đóng góp thực chất vào công việc của HĐBA, để lại
5 dấu ấn lớn trong nhiệm kỳ. Đó là, góp phần thúc đẩy cách tiếp cận đa phương,
kiên trì đề cao luật pháp quốc tế và các nguyên tắc cơ bản của Hiến chương LHQ,
thúc đẩy không khí đồng thuận, đối thoại, hợp tác, vì lợi ích của cộng đồng quốc
tế.
Tiêu
biểu là trên cương vị chủ tịch HĐBA tháng 1/2020, Việt Nam đã chủ trì Phiên thảo
luận mở về tuân thủ Hiến chương LHQ với số lượng cao kỷ lục 111 diễn giả tham
gia.
Thứ
hai, Việt Nam đã thúc đẩy việc tìm kiếm giải pháp bền vững, toàn diện cho xung
đột, hướng sự quan tâm của cộng đồng quốc tế đến những hậu quả lâu dài của xung
đột với cuộc sống của người dân và an ninh, trong đó có việc Thông qua Tuyên bố
Chủ tịch HĐBA tháng 4/2021 về vấn đề giải quyết hậu quả bom mìn sót lại sau
xung đột.
Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn trình bày báo cáo tổng kết
Thứ
ba, Việt Nam đã thúc đẩy tinh thần nhân văn, nhân ái, hướng tới người dân, tăng
cường bảo vệ thường dân trong xung đột, nhất là các nhóm dễ bị tổn thương như
phụ nữ và trẻ em, thúc đẩy thông qua Nghị quyết 2573 – Nghị quyết riêng đầu
tiên của HĐBA về bảo vệ cơ sở hạ tầng thiết yếu đối với người dân trong xung đột.
Thứ
tư, Việt Nam nỗ lực thúc đẩy hợp tác giữa LHQ, HĐBA với các tổ chức khu vực
trong duy trì hòa bình và an ninh quốc tế, cũng như vai trò trung tâm và sự hiện
diện của ASEAN tại HĐBA. Thứ năm, Việt Nam đã chủ động đề xuất các giải pháp
toàn cầu về nhiều vấn đề về an ninh phi truyền thống như biến đổi khí hậu, an
ninh biển, ứng phó với dịch bệnh, đồng thời có những đóng góp rất thiết thực
khác như tăng cường cử lực lượng tới các Phái bộ gìn giữ hòa bình LHQ, đề xuất
sáng kiến về Ngày quốc tế phòng chống dịch bệnh hàng năm (27/12), khởi xướng
thành lập Nhóm Bạn bè của Công ước Luật biển 1982 (UNCLOS) tại LHQ.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu chỉ đạo Hội nghị
Phát
biểu chỉ đạo Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cơ bản nhất trí với
những đánh giá, đề xuất của các Bộ, Ban ngành hữu quan, khẳng định việc Việt
Nam lần thứ hai trở lại vị trí UVKTT HĐBA với số phiếu tín nhiệm gần như tuyệt
đối (192/193 phiếu ủng hộ) đã thể hiện uy tín, vị thế của đất nước và sự tín
nhiệm cao của quốc tế đối với chính sách đối ngoại hòa bình, độc lập, tự chủ,
chủ động và tích cực đóng góp có trách nhiệm của Việt Nam. Thủ tướng nhấn mạnh
đây là một trong những kết quả nổi bật của ngành đối ngoại thời gian qua, góp
phần triển khai một cách hiệu quả, thực chất chủ trương, đường lối đối ngoại của
Đại hội Đảng lần thứ XII, XIII và tinh thần của Chỉ thị 25 ngày 28/8/2018 của
Ban Bí thư về đẩy mạnh và nâng tầm đối ngoại đa phương đến năm 2030.
Thủ
tướng đánh giá Việt Nam đảm nhiệm vai trò UVKTT HĐBA trong bối cảnh môi trường
quốc tế và khu vực có nhiều biến động nhanh chóng, phức tạp, khó lường, cạnh
tranh nước lớn ngày càng quyết liệt, các thách thức an ninh phi truyền thống trở
nên gay gắt hơn, đặc biệt là tác động của đại dịch Covid-19. Trong bối cảnh đó,
quá trình tham gia của Việt Nam tại HĐBA đã đạt được 3 kết quả lớn.
Thứ
nhất là Việt Nam đã kiên trì lập trường nguyên tắc về thúc đẩy hòa bình, độc lập
dân tộc, chống chiến tranh, tăng cường quan hệ hữu nghị, hợp tác cùng có lợi giữa
các nước, đề cao tuân thủ Hiến chương LHQ và các nguyên tắc cơ bản của luật
pháp quốc tế, tinh thần nhân đạo, lấy con người làm trung tâm.
Thứ
hai, thông qua những đóng góp vào công việc chung, Việt Nam đã đạt được mục
tiêu giữ nước từ sớm, từ xa của Đảng và Nhà nước, kiên định mục tiêu bảo vệ và
thúc đẩy lợi ích quốc gia – dân tộc, phục vụ phát triển, nâng cao vị thế đất nước,
thúc đẩy xử lý các vấn đề an ninh phi truyền thống liên quan trực tiếp đến Việt
Nam như biến đổi khí hậu, an ninh biển.
Thứ
ba, những tham gia, đóng góp xây dựng, có trách nhiệm đó đã làm gia tăng rõ rệt
uy tín và vị thế đất nước, thể hiện sinh động hình ảnh Việt Nam đổi mới, hội nhập
quốc tế toàn diện, yêu chuộng hòa bình, tích cực và trách nhiệm, có năng lực, bản
lĩnh và bản sắc đối ngoại.
Từ
những kết quả đạt được trong nhiệm kỳ UVKTT HĐBA, Thủ tướng đã đúc rút ra 6 bài
học lớn.
Trước
hết là bài học kiên định đường lối đối ngoại đúng đắn, độc lập, tự chủ, đa
phương hóa, đa dạng hóa trong quan hệ quốc tế của Đảng, Nhà nước và phát huy uy
tín, vị thế ngày càng cao của đất nước, quan hệ rộng mở, tốt đẹp với tất cả các
nước trên thế giới.
Thứ
hai là phát huy sức mạnh đoàn kết, ý chí thống nhất của toàn dân tộc, với sự
vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự tín nhiệm, hỗ trợ của các nước và bạn bè
quốc tế.
Thứ
ba là việc chuẩn bị sớm, công phu, bài bản về cả nội dung và lực lượng, vận dụng
các kinh nghiệm và bài học thành công của nhiệm kỳ đầu 2008 – 2009 đồng thời
sáng tạo, đổi mới trong cách làm, mạnh dạn đề xuất ý tưởng.
Thứ
tư là bài học về vận dụng phương châm “dĩ bất biến, ứng vạn biến”, bảo đảm lợi
ích riêng và hài hòa với lợi ích chung.
Thứ
năm, thành công của nhiệm kỳ HĐBA khẳng định tầm quan trọng của ngoại giao đa
phương trong đường lối đối ngoại của Việt Nam, phản ánh bước kết hợp nhuần nhuyễn
giữa đối ngoại đa phương với đối ngoại song phương, tranh thủ hiệu quả các trọng
trách đa phương để làm sâu sắc quan hệ song phương, tạo dựng sức mạnh tổng hợp
của đất nước.
Thứ
sáu, trong giao tiếp, quan hệ với các nước, cần thể hiện tinh thần “tình cảm,
chân thành, tin cậy, bình đẳng, tôn trọng, hiệu quả và cùng phát triển”
Nhân
dịp này, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhiệt liệt biểu dương Tổ công tác
liên ngành về việc Việt Nam tham gia UVKTT HĐBA LHQ, Phái đoàn Việt Nam tại LHQ
và các cơ quan đại diện ngoại giao ở nước ngoài đã đóng góp quan trọng cho
thành công chung, đồng thời đề nghị từ những kết quả đạt được, các Bộ ngành tiếp
tục đẩy mạnh triển khai chủ trương về đối ngoại đa phương được đề ra tại Đại hội
Đảng XIII và Chỉ thị 25 của Ban Bí thư, với những định hướng cụ thể:
Thứ
nhất, các hoạt động đối ngoại đa phương cần được triển khai toàn diện, đồng bộ
trên tất cả các lĩnh vực kinh tế, chính trị, quốc phòng, an ninh, xã hội, môi
trường, giáo dục – đào tạo, khoa học, công nghệ… nhất là thực hiện các mục tiêu
phát triển bền vững, giải quyết các vấn đề toàn cầu.
Thứ
hai, cần tiếp tục vươn lên đóng vai trò nòng cốt, dẫn dắt hòa giải, tham gia định
hình luật chơi tại các diễn đàn đa phương phù hợp với điều kiện cho phép, trong
đó có khả năng tái ứng cử làm UVKTT HĐBA trong vòng 10-15 năm tới, đăng cai các
hội nghị quan trọng trong khuôn khổ các cơ chế đa phương quan trọng nhất là
LHQ, APEC, ASEM, ASEAN, các cơ chế tiểu vùng Mê Công…
Thứ
ba, cần tranh thủ hiệu quả vị thế, uy tín đất nước để tiếp tục thúc đẩy và làm
sâu sắc quan hệ song phương với các nước, các tổ chức quốc, tạo cơ sở bền vững
tranh thủ nguồn lực quốc tế góp phần thực hiện khát vọng phát triển đất nước,
trước mắt ưu tiên cho tiếp cận, triển khai vắc-xin, tư vấn chính sách và hỗ trợ
phục hồi sau đại dịch, triển khai ngoại giao khí hậu, ngoại giao y tế, ngoại
giao năng lượng, ngoại giao số.
Thứ
tư, cần tiếp tục đẩy mạnh thông tin, trao đổi nhằm đổi mới tư duy, nâng cao nhận
thức và tầm quan trọng của đối ngoại đa phương, tiếp tục xây dựng cách tiếp cận
đa ngành và liên ngành.
Thứ
năm, cần chú trọng công tác xây dựng Đảng, đào tạo, chuẩn bị cán bộ chuyên nghiệp,
đạt tầm quốc tế để tham gia các công việc đối ngoại.
Thứ
sáu là cần kiên trì, kiên định, kiên quyết, kiên nhẫn, giữ vững bản lĩnh với những
vấn đề có tính chất nguyên tắc, nhất là lợi ích quốc gia dân tộc, hài hòa với lợi
ích của các quốc gia, dân tộc, khu vực và thế giới, vì mục tiêu bảo vệ hòa
bình, hợp tác phát triển.
Nhân
dịp năm mới 2022, Thủ tướng Chính phủ bày tỏ mong muốn đội ngũ cán bộ đối ngoại
tiếp tục phát huy những kết quả đạt được vừa qua, xây dựng trường phái đối ngoại
“cây tre Việt Nam” đậm đà bản sắc dân tộc, đóng góp thiết thực vào sự nghiệp
xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đồng thời bày tỏ tin tưởng công tác đối ngoại sẽ tiếp
tục đóng vai trò tiên phong trong việc giữ vững môi trường hòa bình, ổn định,
góp phần quan trọng vào việc bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất và
toàn vẹn lãnh thổ, thực hiện tầm nhìn và khát vọng phát triển mới của đất nước./.